Laandacht: aandacht voor de lanen

TreeMark Woerden richt zich op bomen in de bebouwde kom én in het buitengebied. In 2022 en 2023 wordt nog gewerkt in de wijken en dorpen. In 2024 richten we ons volledig op het buitengebied, waar vooral laanbomen staan. Over onze aanpak is onduidelijkheid ontstaan en gevreesd wordt dat complete lanen vervangen zouden worden. Dit is niet het geval. Het uitgangspunt van TreeMark en de gemeente is namelijk om gezonde bomen zoveel mogelijk te behouden. In dit bericht lichten we onze aanpak toe.

Er is geïnventariseerd hoeveel procent van de laanbomen in slechte conditie is, dit om de slechtste lanen prioriteit te geven. Per laan wordt onderzocht waar het conditieverlies door komt; een ziekte of een slechte groeiplaats.

• Bij een ziekte zoals essentaksterfte speelt mee of er kans is op herstel en op basis daarvan wordt besloten wat op de lange termijn verstandig is. De gemeente en TreeMark laten de zieke bomen zo lang mogelijk overleven. Hier zit echter een risico aan. De ziekte kan zich uitbreiden en steeds meer bomen aantasten waardoor die (tegelijkertijd) in een slechte conditie komen. Het gevolg is dat uiteindelijk toch een groot deel van de zieke bomen in een korte periode vervangen moet worden. Het lijkt erop dat in onze gemeente dit zomaar honderden bomen extra per jaar kunnen zijn. Een kaalslag in een groot deel van onze mooie bomenlanen in het buitengebied ligt daarmee op de loer en dat willen we uiteraard voorkomen.
• Een alternatief voor aankijken, is nu alvast beperkt jaarlijks ingrijpen bij de slechtste stukken van de laan. We doen dit dan bloksgewijs om een kaalslag met zekerheid te voorkomen in het belang van mens, dier en klimaat. Deze optie biedt als extra voordeel dat we nu direct aan de slag kunnen met het verminderen van de monocultuur essen. Hopelijk verminderen we daarmee de verspreiding van de essentaksterfte. Door een diversiteit aan inheemse, voor de ecologie en de leefomgeving waardevolle bomen aan te planten verbeteren bovendien we de kwaliteit van de laan.
• Als laanbomen in slechte conditie zijn vanwege de groeiplaats, wordt onderzocht hoe die verbeterd kan worden. Het is dan vaak nodig om een aaneengesloten strook aan te pakken, zodat bijvoorbeeld een storende laag verwijderd kan worden en bodemverbetering toegepast kan worden. Een enkele boom in goede conditie die in zo’n strook aanwezig is, kan last hebben van de werkzaamheden. Onderzocht wordt dan of er maatregelen getroffen kunnen worden voor het behoud van die boom, of dat het beter is deze enkele boom mee te nemen in de vervanging.

Diversiteit inheemse soorten
Bij de herplant van laanbomen zal gekozen worden voor een divers sortiment van inheemse soorten. Hierdoor is een laan minder vatbaar voor ziekten en hebben plaagdieren bovendien minder kans.

Complex en gevoelig
Al met al is het een complexe opgave en we zijn ons bewust van de waarde van lanen voor het landschap en de gebruikers. Daarom blijven we, ook in 2024 als we aan de slag gaan met de lanen, informeren en bewoners en belangenorganisaties betrekken. Als uitgangspunt nemen we de participatieve aanpak van de wijkprogrammering waarbij we in het eerste kwartaal van het jaar inwoners van het werkgebied om hun suggesties vragen. Er wordt vervolgens een Voorlopig Ontwerp gemaakt waar zowel schriftelijk als op een bijeenkomst op gereageerd kan worden. Ook met aannemers in het groenonderhoud en de beheerders wordt het aangepaste VO besproken. Na het verwerken van hun suggesties volgt in de zomer het Definitieve Ontwerp. De werkzaamheden (vellen en groeiplaatsverbetering) starten na de zomer en de plantwerkzaamheden starten medio november, rekening houdend met de weersomstandigheden.

‍