De gemeente Woerden beheert circa 30.000 bomen. Jaarlijks worden (een deel van) de bomen geïnspecteerd, gesnoeid, of waar nodig, verwijderd en vervangen. Het aanplanten en vervangen van bomen krijgt de komende 4 jaar, vanaf 2020 tot en met 2023, extra aandacht. Per wijk heeft de gemeente een streefbeeld opgesteld met daarin een minimaal aantal bomen. In dit project kijken wij waar vraag is naar meer bomen. Waar ruimte is gaan we vervolgens aanplanten. De kwaliteit van bomen is minstens zo belangrijk als het aantal. Bomen van goede kwaliteit zijn gezond, groeien goed en leveren daarmee de meeste ecosysteemdiensten. Waar nodig, onderzoeken we of kwaliteitsverbetering mogelijk is. Als kwaliteitsverbetering niet haalbaar is, worden bomen vervangen.
Naast de aandacht voor voldoende straatbomen van goede kwaliteit, richt dit project zich ook op het aanplanten van een minibos het TreePark. Bij de aanplant wordt veel aandacht besteed aan de groeiplaatsinrichting zodat de nieuwe bomen duurzaam kunnen uitgroeien. Lees verder over TreePark.
Fases
In het schema hieronder staan de fases van TreeMark Woerden. In 2020 ligt de focus op het opstarten van dit project. Ook is dit jaar het huidige bomenbestand in beeld gebracht. Zowel het aantal bomen als het kroonvolume zijn bekend. Op basis van deze gegevens maken we keuzes voor de komende jaren. Vanaf 2021 gaan we werken ‘in de cyclus’.
Werken in de cylcus
Op https://treemark.nl/planning leest u in welk jaar in de verschillende kernen, wijken en buurten van Woerden werken. Per jaar doorlopen we een aantal stappen. Als inwoner kunt u ook meedoen aan TreeMark, door wensen en suggesties aan ons door te geven.
Een goede voorbereiding is het halve werk! We beginnen daarom met het samenstellen van een deskundig team, een kennismaking met alle betrokkenen en het inrichten van de communicatiemiddelen zoals de interactieve kaart.
Met TreePark Woerden kunnen we snel resultaten laten zien. We planten op verschillende plekken bomen aan in de vorm van minibosjes. 800 bomen in totaal. Ecologie en duurzaamheid staan hierbij hoog in het vaandel. We maken gebruik van biologisch geteelde bomen met een hoge ecologische waarde, dus bij voorkeur geen zwaar gecultiveerde soorten of exoten. Ook zijn de minibosjes een buitenlokaal: plekken waar educatie over bomen en natuur plaatsvindt voor basisscholen uit Woerden.
Ieder voorjaar, als de bomen nog niet in blad zitten, wordt een bomenscan gemaakt. In 2 weken tijd nauwkeurige boomgegevens verzameld van alle gemeentelijk bomen, zoals boomhoogte, stamdiameter, kroonvolume en doorrijhoogte. We weten dan hoe het bomenbestand eraan toe is en met behulp van deze gegevens kunnen de ecosysteemdiensten van bomen berekend worden, zoals CO2-opslag, wateropslag en luchtfiltering. Met gezonde bomen gaan we voor het maximale resultaat!
We combineren alle gegevens over bomen en hun omgeving. Denk hierbij onder andere aan de ecosysteemdiensten van individuele bomen, of er kabels en leidingen aanwezig zijn, of er klachten en meldingen over de boom zijn ingediend en de historische situatie. Bomen die de minste ecosysteemdiensten leveren, bomen die in de knel komen door projecten, bomen waarover veel klachten en meldingen binnen komen en bomen die aftakelen komen zo aan het licht. We programmeren de vervanging van circa 700 bomen per jaar waarbij we gebiedsgericht werken en rekening houden met andere projecten. Ieder jaar wordt het programma geüpdatet met nieuwe informatie uit de bomenscan en projecten. De resultaten ziet u terug op de kaart op deze website.
In deze fase onderzoeken we de mogelijkheden en onmogelijkheden voor kap en herplant op een locatie. Hoe zit het met de ondergrond, het grondwaterpeil en de beschikbare ruimte? Welke boomsoort past hier het best? We doen dit aan de hand van kaarten en gegevens, maar ook door ter plekke de situatie te onderzoeken. De resultaten ziet u terug op de kaart op deze website.
We maken een ontwerp en toetsen vooraf alle mogelijke gevolgen van het nieuwe ontwerp. We gaan daarbij duurzaam om met materiaal. We kiezen voor klimaatbestendige soorten en zorgen voor diversiteit zodat ziekten en plagen minder vat kunnen krijgen op een volledige straat. Op iedere boom in het gebied is een informatiebord te vinden. Op de kaart op deze website vind je vervolgens de toekomstige situatie waar de boom wel of geen onderdeel van uitmaakt. Het ontwerp bespreken we met aanwonenden. Hiervoor worden mensen uitgenodigd voor 2 bijeenkomsten. Op de eerste worden de doelen en ideeën besproken. Op de tweede wordt het meest gekozen ontwerp en de planning gepresenteerd.
De uitvoering bestaat uit het kappen (rooien) van bestaande bomen. Over het waar, wanneer en hoe worden aanwonenden geïnformeerd. Na het rooien worden de nieuwe plantvakken ingericht. We zorgen ervoor dat we snel, efficiënt en veilig werken met de grootste zorg voor mens, dier en milieu.
Na de werkzaamheden is het tijd voor feest! In combinatie met de Nationale Boomfeestdag (die vindt jaarlijks plaats in maart) worden de straten met nieuwe bomen in het zonnetje gezet. In de 3 jaar die volgen op het planten, worden bomen en de boomspiegels goed verzorgd, nazorg heet dit. De gieter staat voor intensief water geven in het eerste jaar en daarna in droge perioden. We controleren bij de nieuwe bomen meerdere malen per jaar de vochthuishouding.
We planten bomen zodanig, dat ze hun ambitieleeftijd met gemak en in goede gezondheid kunnen halen. Hiermee bereiken we grote bomen die de hoogste ecologische waarde hebben en de meeste ecosysteemdiensten leveren zoals verkoeling en CO2 opslag. Effecten van klimaatverandering zoals hittestress, wateroverlast en luchtverontreiniging nemen we mee bij het kiezen van soorten en locaties. We zorgen dat bomen bijdragen aan een leefbare omgeving, ook voor de toekomst.
De groeiplaats is leidend voor de omlooptijd van de boom, hoe groot de boom kan worden en wat de conditie zal zijn. De groeiplaats bestaat uit beschikbare ondergrondse én bovengrondse ruimte, standplaats (bijvoorbeeld in gazon of in verharding), waterhuishouding en de aanwezigheid van voedingsstoffen en zuurstof in de bodem. Het verschilt per boomsoort, maar als vuistregel kan genomen worden dat voor ieder levensjaar ongeveer 1 kubieke meter ondergrondse groeiruimte nodig is. Als je dus weet hoe oud de boom minimaal moet worden, kun je berekenen hoeveel ruimte ervoor nodig is. Het rekenmodel dat we hiervoor gebruiken is de Boommonitor van het Norminstituut Bomen. Hoe hoger de beoogde omlooptijd is, hoe meer ruimte er nodig is, en groter de boom kan worden.
We planten bomen voornamelijk in de open grond, dus niet in bestrating. Hierdoor kan regenwater door de bodem worden opgenomen. De boom beschikt daardoor over een waterbuffer en tegelijkertijd vermindert de wateroverlast en overbelasting van het riool tijdens periodes met veel regenval.
We richten de groeiplaatsen zodanig in dat de boom minimaal zijn beoogde omlooptijd van 40, 60 of 80 jaar kan halen. Bij het planten werken we op ecologische wijze, bijvoorbeeld door biologisch afbreekbare ondergrondse verankering te gebruiken, geen plastic, maar aarden gietranden aan te leggen en onbehandelde boompalen te gebruiken. We hergebruiken vrijkomend hout en plantmateriaal zoveel mogelijk in de directe omgeving.
We passen de boomsoort aan op de beschikbare groeiruimte, maar we zullen altijd gaan voor de maximale grootte. Als er weinig ruimte is, kiezen we een kleinere boomsoort die volledig kan uitgroeien zonder in de knel te komen of tegen gebouwen aan te groeien.
Een TreePark is een minibos op een zichtbare locatie. Hiervoor zijn in het eerste jaar van TreeMark een kleine 20 locaties onderzocht. De percelen zijn in eigendom van de gemeente en zijn al dan niet groen ingericht, of kunnen omgevormd worden. Het idee van het TreePark is dat het een minibos is dat bestaat uit diverse soorten. Bij voorkeur geen zwaar gecultiveerde soorten of exoten, maar biologisch geteelde bomen met een hoge ecologische waarde.
Van de onderzochte TreePark-locaties bleken er 9 in aanmerking te komen voor het planten van extra bomen, en dit waren al groene locaties. De overige locaties zijn vanwege mogelijke bouwplannen of herinrichtingen niet uitvoerbaar.
Op de volgende locaties zijn extra bomen aangeplant:
– Botter in Woerden: 3 bomen
– Essenpad in Woerden: 2 bomen
– Nassaupark Harmelen: 11 bomen
– Paltrokmolen Harmelen: 10 bomen
– Molenvlietpark: 39 bomen
Organisaties die een publiekstoegankelijk perceel willen vergroenen zijn welkom om zich te melden als TreePark locatie! Belangrijk zijn bereikbaarheid en functionaliteit, landschappelijke inpassing en dat het voor de lange termijn een publiekstoegankelijk minibos blijft.
Drie organisaties bundelen hun krachten voor een gezond en toekomstbestendig bomenbestand in gemeente Woerden. Allemaal met hun eigen expertise. Ze stellen zich graag aan u voor:
Bomenwacht Nederland is hét onafhankelijke en hoogwaardige adviesbureau voor alle vraagstukken over bomen, gevestigd in Linschoten. In dit project verzorgen wij de algehele coördinatie, communicatie en de onderdelen bomenscan, programmeren, onderzoek en ontwerp. Nadat de nieuwe bomen zijn aangeplant, nemen wij de nazorg op ons. Onze deskundige adviseurs zien toe op een gezond en toekomstbestendig bomenbestand voor de gemeente. www.bomenwacht.nl
Boomrooierij Weijtmans uit Udenhout kan veel, onder andere bomen vellen en de overgebleven stobben verwijderen. Dat is wat ze bij dit project doen. Geen plek is onbereikbaar, geen klus te lastig. Veiligheid, efficiëntie en duurzaamheid staan voorop. Zo zetten ze voor het houttransport grote wagens in, waardoor minder rijbewegingen nodig zijn. Het hout dat bij de kap als grondstof vrij komt, wordt op een zo hoogwaardig mogelijke manier hergebruikt en het liefst zo lokaal mogelijk. www.boomrooierijweijtmans.nl
BOOM element bv uit Afferden is specialist van wortel tot top. Praktische en ervaren boomspecialisten zorgen voor de perfecte groeiplaatsinrichting voor nieuwe bomen. Voldoende groeiruimte voor de wortels, de juiste voedingsstoffen en feilloze aanplant zorgen ervoor dat bomen alles mee krijgen om met gemak hun omlooptijd te halen. Binnen dit project richt BOOM element bv de groeiplaatsen van nieuwe bomen in en plant de bomen vervolgens aan. www.boomelement.nl
We houden u graag op de hoogte over de voortgang van de projecten. Op deze pagina staan alle activiteiten van TreeMark Woerden.
Aanmelden voor de nieuwsbrief
